Kapak Hastalıkları

Aort Stenozu

AORT DARLIĞI
 
  • Aort kapağı kalbin sol karıncığı ile kalpten çıkan aort damarı arasında bulunur, yarımay şeklinde 3 adet yaprakçıktan oluşur ve kanın geri kaçmasını önler. Normal yetişkinlerde kapak alanı 3–4 cm2’dir. Kalpte değişikliklerin olması için aort kapak alanının normal boyutlarının üçte birine inmesi gerekir. Ekokardiyografi ile yapılan ölçümler darlığın ciddiyeti ölçülür.
  1. Hafif Aort Darlığı: Aort kapak alanı >1,5 cm2, 
  2. Orta Aort Darlığı:  Aort kapak alanı 1,0–1,5 cm2,
  3. Ciddi Aort Darlığı : Aort kapak alanı < 1,0 cm2
  • Aorta kapağında darlığın derecesi ile birlikte sol karıncık kası kanı büyük dolaşıma pompalayabilmek için daha fazla güç harcamak zorunda kalır. Bu ise zamanla sol karıncığın büyümesine ve bir süre sonra sol karıncık kasının kasılabilme gücünde azalmaya yol açar. Yani zamanla kalp yetmezliği gelişir. Ciddi aort darlığında büyümüş olan kalp kası daha fazla oksijen tüketir. Oksijen tüketimi artmış olan kalp kası nedeniyle kalbi besleyen atardamarları yeterince kan alamaz. Bütün bu nedenler hastalarda göğüs ağrısına neden olabilir. ,
  • Sol karıncık daralmış olan aorta kapağında yeterince kan geçirebilmek için kendi basıncını yükseltmek zorunda kalır. Bu basınç yükselmesi ise zamanla geriye doğru yansıyarak akciğerlerde sıvı göllenmesi ve nefes darlığı olarak karşımıza gelebilir. Aort darlığında en önemli problemlerden biri şikâyeti olan aort darlığında 5 gibi görülen ani ölüm oranıdır.
Nedenleri
 
Aort kapak darlığının nedenlerini 3 başlık altında değerlendirilir 
 
Doğumsal nedenler:
  • 3 yaprakçık şeklinde olması gereken aort kapağının 2 yaprakçıklı olması (bicuspit aort kapak) kapakta darlığa neden olabilen bir durumdur. Erken yaşlarda nadiren darlığa sebep olmakla birlikte sıklıkla 40–60 yaş arası darlık ile karşımıza gelir. 60 yaş altında en sık görülen aort darlığı nedenidir. Toplumda 1–2 sıklıkta görülen 2 yaprakçıklı aort kapak ile kalp içi enfeksiyon geçirme riskinden dolayı da çeşitli tıbbi durumlarda antibiyotik kullanma gerekliliği vardır.

İleri yaşa bağlı aort kapağında kireçlenme:

  • 65 yaş ve üstündeki hastalarda kapaklar zamanla kalınlaşma göstererek esnekliğini yitirir. Sıklıkla darlığa nadiren de yetmezliğe neden olmaktadır. Şeker hastalığı, sigara kullanımı, böbrek yetmezliği, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol bu hastalığın ilerlemesi için önemli risk faktörü olarak görülmektedir. Yaşlı hastalarda darlığın en sıkı sebebi kapağın kireçlenmesi ve hareketinin kısıtlanmasıdır.
Ateşli romatizmal hastalık:
  • Romatizmal hastalıklar nadiren darlığa neden olmaktadır genellikle kapakta hasarlanma ile aort yetersizliği meydana gelir.
Şikâyetler 
 
Göğüs Ağrısı
  • Göğüs ağrısı ciddi aort darlıklı hastaların 2/3’de görülür. En sık görülen şikâyettir. Bu hastalar ameliyat olmaz ise 5 yılsonunda hastaların 50 kadarı hayatta kalabilir. Ayrıca bu ciddi aort darlığı ve ileri yaştaki hastaların 30-50’sinde kalp damar hastalığı birlikte gözlenir. Göğüs ağrısı nedenleri arasında kalp boyutlarının büyümesi nedeniyle oksijen ihtiyacının artması, kalp içi basıncı artması nedeniyle kalbi besleyen atardamarlara kan akımının azalması veya birlikte olan kalp damar hastalığı olabilir.
Bayılma
  • Efor sırasında sol karıncık basıncının aşırı yükselmesi sonucu kalp reflekslerinin bozulması ve egzersiz sırasında kalpten kanın yeterli pompalanamaması sebepler arasında olabilir. Ayrıca istirahatta gelişen ölümcül ritim bozukluğu VF, ritim bozukluğu atakları ve kireçlenmeye bağlı olarak gelişen AV blok diğer nedenler arasında olabilir.
Kalp Yetmezliği
  • Kalp yetmezliği mevcudiyetinde ameliyat olunmaz ise yaşam süresi 2-3 yıl kadardır. Geriye doğru basıncın artması sebebiyle gece oksijen açlığıyla uyunma (PND) ve düz yatma ile nefes darlığı olması (ortopne) ortaya çıkar.
Nasıl Teşhis Edilir?
  • Yakınmaları olan hastaların kalp doktoruna başvurmasıyla ilk muayenesi yapılır. Kalp seslerinde dinlemekle üfürüm duyulur. Kalp ultrasonu diyebileceğimiz ‘‘Ekokardiyografi ,, cihazı ile kalp kapaklarındaki darlığın derecesi belirlenir.
  • Ekokardiyografi: Kalp ultrasonu ile neden olabilecek sebepler dikkatle incelenir. Tedavi açısından darlığın derecesi ve şiddeti yapılan ölçümler ile tespit edilir. Kalınlaşmış ve kireçlenmiş aort kapakları, kapakçıkların hareketlerinde azalma, sol kalbin büyümesi gözlenebilir.
  • Kalp Angiografi: Hasta 40 yaşın üstünde ise kalp damarlarını da görüntülemek maksadıyla kalp angiografisi yapılır. Kalp angiografi işlemi bölgesel uyuşturma ile kasıktan girilen tel ile kalbin damarları ve kapaklarının ilaçlı madde ile görüntülenmesidir.
Tedavi 
 
İlaç Tedavisi 
  • Şikâyeti olmayan hastalarda özel bir ilaç tedavisi yoktur. Hipertansiyonu olan hastalar uygun hipertansiyon ilaçları ile tedavi edilmelidir. Şikâyeti olan hastalarda ise tedavi cerrahidir. Tüm aort darlığı hastalarından temel yapılması gereken tedaviler: 
 
1)Romatizmal ateş hastalığının tekrarlamasını önlemek
Tekrarlayan romatizmal nedenli aort kapak hastalığında, aort kapağının hasarlanmasında şiddetli artış meydana gelmektedir. Bu nedenle ateşli romatizmal hastalık geçiren hastaları boğaz hastalıklarından korunmalı ve doktor kontrolünde her ay penisilin iğnesi yapılmalıdır.
2)Kalp iltihabı riskinden korunmak
Kalp kapağında hasarı olan hastalar, ufak cerrahi girişimlerden (diş çektirme, sünnet, endoskopi yapılması gibi ) önce mutlaka doktoruna danışmalı ve uygun antibiyotik tedavisi planlanmalıdır. Ufak cerrahi girişimlerden sonra kana geçen bakteriler hasarlı kalp kapağında hayatı tehdit eden iltihaba neden olabilir.
 
Cerrahi tedavi
  • Cerrahi tedavide aort kapak değiştirilir. Çıkarılan kapak yerine metal kapak veya başka canlıdan (domuz, sığır) alınan işlem görmüş aort kapağının takılmasıdır. Aort kapak için sıklıkla çift yapraklı metal kapaklar yerleştirilir. Fakat pıhtı yapma ihtimalini önlemek için devamlı olarak ‘coumadin’ denilen kan sulandırıcı ilaç kullanması gerekmektedir. Biyolojik kapaklar ise farklı (domuz, sığır) türdeki canlılardan alınan işlem görmüş kapaklardır. Bu kapaklarda ilk 3 aydan sonra coumadin denilen kan sulandırıcı ilacın kullanılmasına gerek yoktur.
  • Ameliyatın ölüm oranı 70 yaş altı 3-5 iken yaşlı hastalarda bu oran 5-15 arasında değişmektedir. Burada ölüm oranını etkileyen faktörler yaş, yandaş hastalıklar (KBY, Şeker, KOAH), bayan cinsiyet, acil ameliyat, kalp yetmezliği, kalp damar hastalığı olarak sıralanabilir.
Aort Darlığı için ameliyat kriterleri şunlardır :
  • Ciddi aort darlığında yani kapak açıklık oranı 1cm2 den küçük ve iş yaparken nefes darlığı, göğüs ağrısı, bayılma şikâyeti olan hastalarda ameliyat önerilir.
  • Ciddi aort darlığı tanısı olup başka nedenlerle açık kalp ameliyatı olunacaksa (aort damarının genişlemesi veya kalp damarlarının tıkanıklığından dolayı) kapak ameliyatı önerilir.
Şikâyeti olmayan ciddi aort darlığı varlığında;
  • Kalbin kasılma fonksiyonunda bozulma mevcut ise (eko ile EF 50’ın altında)
  • Yapılan efor testinde hastada şikayet gözlenmesi durumunda cerrahi önerilir.
Aort Darlığı Hastalarında Takip
  • Takip viziteleri AD ciddiyeti ve yandaş hastalıklara bağlıdır. Hastalar vizitlerde olabilecek durumlar ve şikâyetler konusunda bilgilendirilmelidir. Seri ekokardiyografi takipleri darlık derecesi, kalp büyümesi ve kasılma fonksiyonlarının değişikliklerini görmek açısından önemlidir.
  • Hafif AD hastalarında 1–2 yılda, orta AD hastalarında yılda bir eko tekrarı uygundur.
  • Şikayeti olmayan ciddi AD hastalarında şikayetler (nefes darlığı, bayılma, göğüs ağrısı gibi), efor durumu ve eko kontrolleri 6 ay aralar ile değerlendirilmelidir.
More in this category: « Biküspit Aorta Aort Yetmezliği »