Kalp Yetmezliği

Akut Sol Kalp Yetmezliği

Akut (ani gelişen) Kalp Yetmezliği

  • Kalp yetmezliği şikâyet ve bulgularının acil tedavi gerektiren şekilde ani ya da kademeli kötüleşmesi ile karakterize durumdur. Ani başlayan kalbin pompalamasının (kasılma bozukluğu) bozulması sonucu sol kalbi gelen kanın hepsi vücuda pompalanamaz. Böylece sol karıncığın gerisinde yani akciğer ağacında kan göllenmeye başlar, yani akut (ani başlayan) akciğer ödemi (göllenmesi) gelişir.
  • Bu koşullarda kalp astımı adı verilen bir nefes darlığı nöbeti ortaya çıkar. Bu nöbet hemen durmazsa, aşırı miktarda kan birikiminden ve oksijen eksikliğinden ötürü çok büyük bir yük altında bulunan akciğer damarlarından açığa çıkan sıvı hava keseciklerini (alveol) doldurur ve kan ile hava arasındaki normal alışverişi önemli ölçüde bozar; böylece kanın oksijen içeriği daha da azalır. Bu duruma akciğer ödemi denir. Solunum giderek zorlaşır ve hastanın boğulmaya karşı verdiği korku dolu bir mücadeleye dönüşür.

Nedenler:   

  • Yapılan büyük çalışmalarda ani gelişen kalp yetmezliği ile gelen hastaların %40-45’nde ekokardiyografi yani kalp ultrasonu ile kalp kasılması normal düzeylerde (EF >40) saptanmıştır. En sık sebepler hipertansiyon (kalbin gevşeme bozukluklarında özellikle), kalp krizi, daha önceden olan kalp yetmezliğinin kötüleşmesi (kalp kasılması kötü hastalar), ani gelişen ritim bozukları (en sık atrial fibrilasyon), ani gelişen kapak bozukları ve kalp kası hastalıkları neden olarak karşımıza gelir. En sık sebepleri şunlardır:

Mevcut Kalp Yetmezliğinin Ani Kötüleşmesi:

  • Daha önce kalp yetmezliği tanısı konmuş ve kalp kasılma fonksiyonları bozuk olan (EF <40) hastalarda diyete ve ilaç kullanımına uyumsuzluk, araya giren grip veya zatürree nedeniyle, yeni gelişen böbrek yetmezliği durumunda kalp yetmezliği kötüleşmesi ile karşımıza gelebilir.
  • Diğer nedenler kalp yetmezliği hastalarında istenmeyen ilaçların (özellikle NSAİİ dediğimiz ağrı kesiciler, nabızı ve kalp kasılmasını azaltan CCB gibi vb.) kullanımı sonucu kalp kasılmasının daha kötüleşmesi veya vücutta su toplanması sonucu kalp yetmezliği tablosunda karşımıza gelebilir.

Hipertansiyona bağlı Ani Gelişen Kalp Yetmezliği:

  • Hastalar sıklıkla kalp kasılma fonksiyonları normal ve tansiyon değerleri belirgin yüksek şekilde gelirler. Kalbin gevşemesinde bozukluk nedeni ile yüksek tansiyon sol karıncığa yeteri kadar kanın dolmasını engelleyen duvar gibi kanın akciğerlerde göllenmesine ve nefes darlığı atağına sebep olur.

Kalp Krizine Bağlı Kalp Yetmezliği:

  • Kalp krizi sonucu kalbin kasılan bölgelerinin hasarı ile kalbin pompalama fonksiyonunda ani azalma ile kalp yetmezliği bulguları görülür. Ayrıca ST yükselmeli kalp krizinin erken tedavi edilmemesi sonucu ölümcül istenmeyen durumlar olan mitral yetmezliği, VSD ve sol karıncık yırtılması sonucu ciddi kalp yetmezliği bulguları gözlenir.

Kapak Hastalıklarına Bağlı Kalp Yetmezliği:

  • Kapakları tutan infeksiyona bağlı iltihabi hastalıkları sonucu (infeksiyona bağlı endokardit nedeni ile aort yetersizliği, mitral yetersizliği, tricuspit yetersizliği), kalp krizine bağlı gelişen ciddi kapak kaçakları da kalp yetmezliği ile karşımıza gelebilir. 

TEDAVİ

  • Hastalar acil tedavi ile müdahale edilmelidir. Nöbet oldukça ağır seyretmekle birlikte, uygun ilaçlarla denetlenebilir niteliktedir. Altta yatan kalp yetmezliği ne kadar hafifse tablonun düzeltilmesi de o ölçüde kolaydır.
  • Hastalara hemen oksijen verilip yakından izlemek amacı monitöre bağlanmalıdır. Nefes darlığına neden olan akciğerdeki sıvı göllenmesini azaltmak için diüretik dediğimiz idrar sökücü ilaçlar (lasix) ve damar genişletici ilaçlar damar yolu ile verilir. Tansiyon değerleri yüksek hastalara damar yolundan tansiyon düşürücü ilaçlar verilir. Sıklıkla hastalarda belirgin düzelme görülür.
  • Kalp krizi sırasında gelişen kalp yetersizliği çok ciddi ve ölüm riski yüksek olan bir tablodur. Genellikle bu tablodaki hastalarda tedaviye cevap vermemesi durumda kalbin kasılmasını artıran ilaçlar, kalp pompası veya cerrahiden fayda görecek ise ameliyata verilir.